Stella – wizjonerskie osiedle

0
384
makieta osiedla Stella w Tychach, ok. 1979, ze zbiorów Muzeum Miejskiego w Tychach

Muzeum Miejskie w Tychach zaprasza w piątek 22 marca o 18:00 do swojej siedziby, w której nastąpi uroczyste otwarcie wystawy prezentującej założenia i losy koncepcji niezrealizowanego osiedla „Stella”, które miało mieścić się na tyskim Żwakowie.

Projektem „osiedla przyszłości” zajmował się zespół pod kierownictwem małżeństwa Wejchertów – Hanny i Kazimierza. Koncepcja osiedla opierała się na idei eksperymentu, który miał wskazać kierunek rozwoju po 1990 roku. Niezrealizowany projekt był wynikiem Programu Rządowego PR-5, który został uruchomiony w 1974 roku.

– PR-5 należy do największych tego rodzaju przedsięwzięć badawczo-wdrożeniowych w historii Polski. W kontekście utrzymujących się problemów szeroko pojętego mieszkalnictwa, podjęte wówczas działania robią dziś szczególnie duże wrażenie – mówią pracownicy muzeum.

W ramach rządowego programu planowano aż cztery eksperymentalne osiedla – w Tychach, Warszawie, Krakowie i Zamościu. Ponadto projektanci „Stella” otrzymali niejako wolną rękę w kwestii zastosowanych rozwiązań, co w ramach normalnej praktyki architektonicznej nie byłoby możliwe. Właśnie dlatego koncepcja Wejchertów wyróżniała się pod wieloma względami – od układów przestrzennych, po wysoki standard i nowatorski wygląd, który wówczas nie był spotykany na terenie naszego kraju. Proces projektowania poprzedzono rozległymi badaniami, które dotyczyły między innymi komunikacji, problematyki społecznej i ochrony środowiska naturalnego. Niestety realizacja nowoczesnego planu została przekreślona przez kryzys gospodarczy i przemiany polityczne.

W ramach wystawy o „Stelli” przypomną materiały, które powstawały na etapie prac nad koncepcją osiedla, w tym plansze projektowe, archiwalne dokumenty, fotografie, opracowania badawcze oraz dokumentacja architektoniczno-urbanistyczna. Wzbogacą je  makiety układu urbanistycznego osiedla oraz wybranych obiektów architektonicznych wykonane przez studentki i studentów Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej pod kierunkiem dr. inż. arch. Ryszarda Nakoniecznego.

Kuratorem wystawy jest Mateusz Miłoń. Wstęp na wydarzenie jest wolny, obowiązują zapisy: 887 450 212 (także SMSem), g.oleksy@muzeum.tychy.pl.