Ze względu na treść aktywności, które najczęściej powodują nałóg, wyróżnia się uzależnienia oraz szkodliwie zachowania takie jak:
- Patologiczny hazard – niekontrolowana potrzeba brania czynnego udziału w grach hazardowych, która z czasem staje się coraz silniejsza, powodując różne życiowe problemy. Osoba mimo negatywnych konsekwencji nie potrafi przestać grać.
- Zakupoholizm – objawia się nieustannym odczuwaniem przytłaczającej potrzeby robienia zakupów np. w celu złagodzenia frustracji, niepokoju lub chęci dowartościowania. Pomimo szkodliwych następstw (np. długów finansowych) osoba nadal tkwi w pułapce kompulsywnego kupowania.
- Pracoholizm – nadmierne, patologiczne, pozbawione kontroli zaabsorbowanie wykonywaniem obowiązków zawodowych. Cechuje je niemożność zaprzestania, nawet w obliczu poniesionych strat zdrowotnych, psychologicznych i społecznych.
- Seksoholizm – to przymus ciągłego inicjowania zachowań o podłożu seksualnym. Zazwyczaj przybiera formę kompulsywnej masturbacji lub częstego oglądania filmów pornograficznych. Dotyczy także czynności seksualnych wykonywanych z drugą osobą (także tych zapośredniczonych przez Internet jak cybersex oraz sexting).
- Bigoreksja – nadmierna dbałości o sylwetkę, wygląd i sprawność ciała. Stosowanie rygorystycznych diet, suplementów i sterydów wspomagających przyrost masy mięśniowej oraz kompulsywne wykonywanie treningów fizycznych.
- Tanoreksja – jest to fiksacja na punkcie nieustannego opalania się (naturalne światło słoneczne lub solarium) i dążenie do utrzymywaniu za wszelką cenę silnej opalenizny.
Uzależnienia związane z korzystaniem z nowych technologii i „światem wirtualnym”:
– Problemowe korzystanie z Internetu odzwierciedlać się może na przykład poprzez kompulsywne poszukiwanie informacji w sieci (tzw. przeciążenie informacyjne) lub przymus ciągłego nawiązywania/utrzymywania relacji online itp.
– Fonoholizm przejawia się potrzebą posiadania ciągłej dostępności smartphone’a, doświadczaniem symptomów zespołu fantomowych wibracji, korzystaniem z telefonu nawet w sytuacjach zabronionych (np. w trakcie prowadzenia samochodu) lub sytuacjach niestosownych.
– Uzależnienie od gier komputerowych jest to stan, gdy obsesyjne granie wpływa negatywnie na gracza i jego relacje z otoczeniem. Najbardziej uzależniające są gry typu MMORPG (masowe internetowe wieloosobowe gry fabularne online).
– Problemowe korzystanie z portali społecznościowych. Szkodliwym zachowaniem w tym przypadku może być: nieustanne sprawdzanie własnego profilu, ciągłe śledzenie wpisów znajomych, nadmierne komentowaniem/lajkowanie itp. Osoba uzależniona boi się, że chwilowe bycie offline pozbawi ją wielu ważnych informacji (tzw. Fear Of Missing Out).
Martwisz się, że to czego doświadczasz to kryzys uzależnienia?
Jesteś w trakcie terapii lub poszukujesz profesjonalnego ośrodka, ale zależy Ci też na dodatkowym wsparciu osoby, która zna i rozumie Twoje wyzwania?
A może przezwyciężyłeś kryzys nałogu i chcesz współtowarzyszyć innym w ich drodze do zdrowia?
Z pomocą przychodzi platforma online Behap.me – to bezpieczna przestrzeń, która pozwala nawiązać i budować relację mentorską między osobami, które konstruktywnie rozwiązały kryzys uzależnienia (mentors) a ludźmi poszukującymi dodatkowego wsparcia lub motywacji w wymagającym procesie wychodzenia z nałogu (mentees).
Wejdź na stronę www.behap.me, aby dowiedzieć się więcej jak możesz zapisać się do naszego programu mentoringowego jako mentor lub osoba poszukująca wsparcia.
Pamiętaj, jesteś ważna/y! Szukaj i korzystaj z różnych źródeł wsparcia i rozwoju, by wzmacniać Twój dobrostan!
Opracowano na podstawie:
- Grzegorzewska I., Cierpiałkowska L., Uzależnienia behawioralne, PWN, Warszawa 2018