Na sesji Rady Miasta Tychy – 28 lutego, radni przyjęli uchwałę dot. przekształcenia użytkowania wieczystego na prawo własności, która umożliwia otrzymania 75 % bonifikaty. W związku z licznymi pytaniami, które wysłali do nas czytelnicy, zwróciliśmy się do zastępcy prezydenta Tychów ds. gospodarki przestrzennej Igora Śmietańskiego o udzielenie odpowiedzi na te najczęściej powtarzające się.
Kiedy mieszkańcy staną się właścicielami i jak długo muszą czekać na stosowne zaświadczenie?
Mieszkańcy są właścicielami z mocy prawa od 1 stycznia. To na co mieszkańcy czekają to zaświadczenie potwierdzające ten fakt. Urząd ma cały rok na wydanie takiego dokumentu. Te zaświadczenia wydawane są po to, aby mieszkaniec mógł je przedłożyć w Wydziale Ksiąg Wieczystych i zmienić wpis o użytkowaniu wieczystym na rzecz własności. Będą zawarte w nim informacje, że został właścicielem gruntu oraz zasady i wysokości należnych opłat. Jeżeli mieszkaniec nie wykaże żadnej aktywności, w ciągu roku otrzyma zaświadczenie, że jest właścicielem i przez kolejne 20 lat będzie uiszczał dotychczasową opłatę, która z „użytkowania wieczystego” zmieni nazwę na „przekształcenie w prawo własności”. Ustawodawca zatem skrócił ten okres, po którym mieszkaniec nie będzie już zobowiązany do uiszczania tej opłaty (dotychczas było 99 lat). Natomiast jeżeli mieszkaniec postanowi zapłacić należną kwotę w jednorazowej wpłacie, to, w ramach uchwały przegłosowanej przez tyskich radnych, od tej kwoty zostanie odliczona bonifikata do 75 %.
Czy trzeba się spieszyć z taką opłatą?
Nie, nie trzeba się spieszyć. Najpierw należy poczekać na zaświadczenie, które wydaje urząd, następnie z tym zaświadczeniem wnioskować o możliwość otrzymania bonifikaty wynikającej z tytułu jednorazowego uiszczenia całej kwoty za okres 20 lat. Ta będzie naliczana od momentu, w którym mieszkaniec postanowi zapłacić całą należność. W tym roku bonifikata będzie wynosić 75%, w przyszłym 65 %, w trzecim obowiązywała będzie na poziomie 55 %, w czwartym 30 %, piątym 20 % i szóstym 10 %. Dodam jeszcze, że ostateczny termin uiszczenia opłaty (z bonifikatą) to koniec lutego 2020 r.
Ilu mieszkańców ma możliwość skorzystania z przekształcenia?
W Tychach ustawa obejmuje ok. 800 nieruchomości zabudowanych pod domy jednorodzinne oraz ok. 25 tys. lokali mieszkalnych w budownictwie wielorodzinnym. Po nowelizacji ustawy z 13 lutego ustawodawca poszerzył katalog do przekształcania o nieruchomości, na których znajdują się garaże i miejsca postojowe, niezwiązane z działalnością gospodarczą (to ok 4 tys. podmiotów).
Które grunty objęte są możliwością przekształcenia z użytkowania wieczystego w prawo własności?
Ustawa dotyczy przekształcenia w prawo własności gruntów mieszkaniowych zabudowanych. Wiele osób ma decyzję o warunkach zabudowy, albo mają grunty rolne z funkcją mieszkaniową i pytają czy również te grunty będą mogły być przekształcane? Otóż nie. Tylko grunt zabudowany będzie mógł być przekształcany. Mamy tutaj do czynienia z sytuacją tzw. późnego odroczenia przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności. Czyli jeżeli ktoś na takim gruncie wybuduje dom i odda go do użytkowania, wtedy dopiero będzie mógł taki grunt przekształcić w prawo własności. Podsumowując, czysty grunt mieszkaniowy nie podlega przekształceniu. Zabudowany owszem – niezależnie czy jest to dom jednorodzinny czy blok mieszkalny.
Jak w takim razie wygląda kwestia uiszczania dotychczasowych opłat za użytkowanie wieczyste?
Są dwie ważne daty wynikające z tej ustawy. Do tej pory każdy użytkownik wieczysty zobowiązany był do uiszczenia opłaty do 31 marca bieżącego roku. Zachęcam wszystkich do opłacenia swoich zobowiązań na tychże warunkach. Ustawodawca ze względu na wejście w życie nowej ustawy przesunął termin wpłaty do końca lutego 2020 r. Oznacza to, że w lutym 2020 r. nastąpi kumulacja opłaty bieżącej z 2020 r. oraz zaległej z 2019 roku. Chcemy tego uniknąć i zachęcamy, żeby na dotychczasowych zasadach wpłacać należności do końca marca 2019 r. Oczywiście jednorazowa kwota, która będzie obligowała do skorzystania z bonifikaty, zostanie pomniejszona o dotychczasowe uregulowane należności.
A co w przypadku nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi i pawilonami handlowymi?
Niestety ustawodawca określił, że przekształcenie użytkowania wieczystego następuje w stosunku do nieruchomości gruntowej, która zabudowana jest budynkami mieszkalnymi. Bardzo często zdarza się (dotyczy to zwłaszcza spółdzielni mieszkaniowych), że jedna nieruchomość zabudowana jest budynkami mieszkalnymi oraz wolno stojącym pawilonem handlowym czy chociażby kioskiem. Taka nieruchomość nie podlega przekształceniu i może się zdarzyć, że nawet kilkadziesiąt właścicieli lokali mieszkalnych nie będzie miało prawa do przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności z tego właśnie powodu. Taką możliwość uzyskają dopiero po wydzieleniu nieruchomości z np. pawilonu handlowego i dopiero to, co zostanie będzie można przekształcić. Wówczas nastąpi odroczenie wejścia w życie przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności. Oczywistym jest, że właściciele lokali mogą nie wiedzieć, na jakim gruncie stoi budynek mieszkalny. Tę świadomość mają władze spółdzielni, z którymi na bieżąco się spotykamy, aby problem rozwiązać. Kwestia sporna dotyczy również garaży. Podlegają przekształceniu te, które znajdują się bezpośrednio na nieruchomości, na której zabudowany jest budynek mieszkalny. Jeżeli garaż usytuowany jest na odrębnej nieruchomości, może zostać przekształcony pod warunkiem, że nie jest związany z działalnością gospodarczą.
Czy każdy ma obowiązek przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności?
Przekształcenie, o którym rozmawiamy nastąpiło z mocy prawa. Skorzystanie zaś z bonifikaty, dzięki uiszczeniu jednorazowej wpłaty za cały należny okres, jest prawem, nie zaś koniecznością. Zatem jeżeli użytkownik wieczysty nie jest finansowo zdolny do skorzystania z tego uprawnienia, nie musi podejmować żadnych działań, poza opłacaniem należności w dotychczasowym trybie.
zdj: Radosław Kaźmierczak
