W Teatrze Małym odbyła się uroczystość podsumowania XV Jubileuszowego Międzynarodowego Konkursu Plastycznego im. Augusta Kowalczyka „Ludzie ludziom zgotowali ten los”.
Prowadzący spotkanie Teresa Wodzicka – dyrektor MDK nr 1 i Wojciech Wieczorek – dyrektor Miejskiego Centrum Kultury, w pierwszej kolejności powitali gości – byłych więźniów Auschwitz-Birkenau i innych obozów koncentracyjnych; obecni byli także m.in. Mieczysław Podmokły-zastępca prezydenta miasta, płk Zbigniew Piątek-pełnomocnik wojewody śląskiego, Andrzej Drogoń – dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej. Po raz pierwszy konkurs nosi imię jego współtwórcy – śp. Augusta Kowalczyka, zmarłego 29 lipca ubiegłego roku wybitnego aktora, Przyjaciela Młodzieżowego Domu Kultury nr 1. im. Artystów Rodu Kosaków i Honorowego Nauczyciela Zespołu Szkół nr 1 im. Gustawa Morcinka.
Podczas spotkania zaprezentowany został obraz sceniczny wg scenariusza i reżyserii Teresy Wodzickiej „Rodziny w Auschwitz – pamiętamy”. Wystąpili w nim z własną narracją byli więźniowie obozów koncentracyjnych Florian Granek, Jerzy Maria Ulatowski i Artur Krasnokucki. W recitalu fortepianowo-skrzypcowym zaprezentowali się wybitni, młodzi muzycy z Katowic – rodzeństwo Beata i Adam Musialscy, grając ulubione utwory Augusta Kowalczyka kompozycji Georga Perlmana, Nino Roty i Astora Piazzoli. Na zakończenie z etiudą, również poświęconą zmarłemu aktorowi, wystąpił Teatr Ruchu Wampa (reżyseria Moniki Szydłowieckiej).
Przez 20 lat trwania konkursu i jego 15. edycji swoje prace nadesłało 14 tys. uczestników z Białorusi, Czech, Francji, Niemiec, Rosji, Ukrainy, Węgier, Włoch i najliczniej – Polski. W jubileuszowym roku jury oceniło 857 prac z 6 krajów. Obradowało w składzie: Jerzy Maria Ulatowski i Florian Granek – byli więźniowie Auschwitz, dr Aleksander Namysło z IPN Katowice, dr Piotr Bąk – artysta grafik z ASP w Katowicach, Robert Płaczek – historyk, plastyk z Muzeum Auschwitz, Bogusław Trybus – artysta plastyk z Tychów. W 15. edycji konkursu jury nagrodziło 21 prac, wyróżniło 36 a 81 zakwalifikowało do wystawy, jaką można oglądać w Galerii MDK nr 1.
Statystycznie najwięcej nagród przyznano ex quo artystom z włoskiego Rovereto (Liceo Aristico i Instituto Delle Arti „F.Depero”) oraz gospodarzom, MDK nr 1 – po 4. Spośród tyszan nagrodzeni zostali Karolina Żelazny (15 lat) z Gimnazjum nr 11, Hanna Golis (18) z II LO, Alicja Trybus (15), Kamila Krzepkowska (17), Agnieszka Kuś (16), Sylwia Mann (11) – wszyscy z MDK nr 1, Ponadto nagrody zdobyło również 3. wychowanków MDK w Gorlicach, 2. z Ukrainy, 2. z Oświęcimia oraz z Częstochowy, Kluczborka, Nowego Targu i Zabrza.
Być może każdy odwiedzający wystawę w MDK 1, zada sobie to samo pytanie: skąd w tak młodych ludziach, wręcz dzieciach, tak wielka wrażliwość i dojrzałość artystyczna? Zebrane w jednym miejscu prace na jeden, zadany temat, w żadnym wypadku nie sprawiają wrażenia monotonii. Przeciwnie – bogactwo zastosowanych technik rzuca się w oczy ale co ważniejsze – uderza bogactwo artystycznej myśli. Każdy z twórców ma wyraziste, przemyślane i na ogół mądre, indywidualne widzenie obozowej rzeczywistości. Na podstawie lektur, może opowiadań, widzianych filmów, te dzieci konstruują własny, głęboki świat. Dodajmy – wstrząsający. Do tematu – zdawać by się mogło – niejednokrotnie i czasem niemiłosiernie eksploatowanego, dodają świeżość i naturalność; czasem surowość i chropowatość, czasem liryzm i płacz – zawsze: prawdę. Wierzę, że prace takie nie mogły się zrodzić bez głębokich przeżyć własnych: może empatii, a może przerażenia? Okrucieństwo tego świata przybiera w oglądanych na wystawie obrazach na ogół formy realistycznej narracji ale równie często – znakomitych skrótów myślowych, symboli, pojedynczych znaków graficznych. Zastanawia niejednokrotnie nowoczesność użytej techniki – czy to collage’u czy wręcz surrealistycznej rzeźby, co dalekie jest przecież od naszych wyobrażeń o sztuce dziecięcej. Słowa podziwu należą się wielu młodym artystom ale też nie sposób nie zauważyć odmienności prac młodzieży z Rovereto. Widać w nich jedną, choć zróżnicowaną szkołę, dojrzałą i oryginalną, czemu słusznie dało wyraz jury konkursu.
Wystawa w galerii MDK 1 czynna będzie do 15 kwietnia. Gorąco zachęcamy do jej obejrzenia.
Foto: Marek Ciszak
