Kompendium wiedzy o mieście (1)

Wydawany co roku w oparciu o materiały źródłowe Urzędu Miasta, miejskich jednostek organizacyjnych, spółek i różnych instytucji dokument, można uznać jako najbardziej wszechstronne i aktualne źródło wiedzy o mieście. Zebrane w nim dane statystyczne, analizy i zestawienia tworzą rzetelny obraz miasta i pozwalają określić tendencje rozwojowe i zmiany, jakie zachodzą w różnych dziedzinach życia miasta.

W słowie wstępnym do raportu prezydent Andrzej Dziuba napisał: „Po trudnym okresie pandemii liczyliśmy, że rok 2022 będzie rokiem „normalności”, w którym będziemy mogli spokojnie realizować zaplanowane działania. Tak się jednak nie stało, a oprócz planowych projektów przyszło nam zmierzyć się z kolejnym, nowym i bardzo dużym wyzwaniem. Wybuch wojny w Ukrainie sprawił, że musieliśmy podjąć szereg działań związanych z pomocą osobom szukającym schronienia w naszym mieście. Urząd Miasta, miejskie instytucje, przedsiębiorcy, lokalne organizacje, wolontariusze oraz – co chciałbym szczególnie podkreślić – wielu mieszkańców naszego miasta pomagało i nadal pomaga tym, którzy uciekli przed okrucieństwem wojny. Jednocześnie mimo coraz trudniejszej sytuacji finansowej samorządów oraz niestabilnej sytuacji gospodarczej i ekonomicznej, kontynuowaliśmy prace przy rozpoczętych w latach ubiegłych projektach.

Średnia wieku 43,3 lata

Na koniec 2022 roku liczba mieszkańców miasta zameldowanych na pobyt stały wynosiła blisko 115 tysięcy osób. Odnotowaliśmy więc kolejny spadek liczby ludności (o 2 tys. osób). – Wpływ na taki stan rzeczy miał bardzo wysoki wzrost liczby zgonów i spadek liczby urodzeń – mówił prezydent podczas sesji RM. – Cześć osób przeprowadza się do innych miast. Z analizy ruchów meldunkowych w mieście wynika, że najwięcej naszych mieszkańców przenosi się do Katowic, Warszawy i Krakowa, ale obserwujemy także trend migracji do mniejszych gmin ościennych: m.in. Bojszów, Kobióra, Świerczyńca czy Gostyni. Dodam, iż średnia wieku tyszan wzrasta i aktualnie wynosi 43,3 lata.

Dochody i wydatki

Po omówieniu problemów bezrobocia (porównaniu do grudnia 2021 r. nastąpił spadek osób zarejestrowanych w PUP o 20 proc.) prezydent przystąpił do omówienia budżetu. W 2022 r. dochody budżetu miasta zrealizowane zostały w kwocie ponad 1.010 mln zł, czyli o 19 mln zł niżej niż zaplanowano. Wydatki budżetu miasta wykonano w wysokości 1.018 mln zł tj. o 64 mln zł niżej w stosunku do planu.
W strukturze dochodów największy udział mają podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) oraz podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) – 279,6 mln. Natomiast wśród wydatków – jak co roku – największy udział mają środki wykorzystane na oświatę i wychowanie (345 mln) oraz rodzinę, pomoc i opiekę społeczną (167 mln).

W związku z wojną

W związku z wojna w Ukrainie do Tychów przybyło ponad 5 tys. osób – numery PESEL otrzymało w 2022 r. pesel otrzymało 5717 osób. Do Tychów przyjechały głównie kobiety z dziećmi. Są na ogół ludzie młodzi – prawie 2,4 tys. z nich to osoby poniżej 30 roku życia. Raport zawiera także dane dotyczące pomocy rzeczowej, liczby obywateli Ukrainy zarejestrowanych w PUP, działalności Punktu Pomocy Cudzoziemcom, wdrożenie rozwiązań dotyczących edukacji dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym (w 2022 roku do tyskich placówek oświatowych przyjęto 1432 ukraińskich dzieci, opłacono 12 400 posiłków w żłobkach, przedszkolach i szkołach), pomocy udzielanej przez mieszkańców i wolontariuszy.

Miejscowe plany

W 2022 roku radni uchwalili 11 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i na koniec 2022 r. w Tychach obowiązywało 117 uchwał w sprawie planów miejscowych o łącznej powierzchni blisko 3200 ha, a pokrycie planami wyniosło 39 proc. powierzchni miasta (dla przykładu w 2020 roku było to 33 proc).

Mieszkalnictwo

Na koniec 2022 roku w zasobach mieszkaniowych gminy znajdowało się 4837 lokali komunalnych, w tym 472 lokale socjalne. Urząd Miasta wydał ponad 2,8 tys. decyzji o przyznaniu dodatków mieszkaniowych – wypłacono je niemal 16,5 tys. gospodarstwom domowym. Pod koniec ubiegłego roku 91 lokali mieszkalnych w trzech nowych budynkach o łącznej powierzchni ponad 4 tysięcy metrów kwadratowych zostało oddanych do użytku przy al. Bielskiej 103.

O oświacie…

„Raportu…” wynika, iż w 2022 roku w Tychach było 68 szkół i placówek oświatowych różnego typu, działających w 53 jednostkach organizacyjnych. W 24 szkołach podstawowych objętych edukacją było blisko 10 tys. uczniów, a do 17 szkół ponadpodstawowych uczęszczało ponad 5100 uczniów, a do oddziałów przedszkolnych ponad 3100 dzieci.

… i inwestycjach

Wśród inwestycji w „w Raporcie…” czytamy o zakończeniu budowy najbardziej zaawansowanego i rozbudowanego systemem sterowania ruchem w Polsce – ITS. Jego koszt to 125 mln zł, z czego blisko 85 mln zł stanowi dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W ramach inwestycji wykonano m.in. przebudowę aż 39 skrzyżowań. Dużymi przedsięwzięciami były remont nowy wiaduktu na ul. Grota-Roweckiego, budowa kładki pieszo-rowerowej, a następnie Centrum Przesiadkowego u zbiegu ulic Wyszyńskiego i Edukacji. W „Raporcie…” jest mowa o remoncie kilku kilometrów chodników, kolejnych odcinkach dróg rowerowych – łączna długość zmodernizowanych oraz wybudowanych dróg rowerowych w 2022 r to niemal 6 km (w sumie w Tychach jest blisko 72 km dróg rowerowych). Znalazła się taż w nim rozbudowa ośrodka Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczego przy al. Niepodległości 90, realizacja programów dofinansowania do wymiany systemu ogrzewania – program „Odnawialne źródła energii szansą na poprawę jakości powietrza w Tychach” przyczynił się do wymiany ponad 250 źródeł ciepła w wysokości ponad 6,7 mln zł m.in. na pompy ciepła i instalacje solarne.

Leszek Sobieraj