Z terminami suplement diety i odżywka z pewnością spotkała się większość bywalców sklepów sportowych, odwiedzających sklepy internetowe, ale także osób niespecjalnie zaznajomionych ze światem sportu. Oferta rynkowa tych środków jest na tyle szeroka, że częściej niż „co to jest?” zastanawiamy się „co wybrać i jaką ów produkt ma jakość?”
Dlaczego z odżywkami i suplementami spotkał się niemal każdy, niezależnie czy dba o zdrowie i czy jest aktywny fizycznie?
Rynek odżywek i suplementów diety rośnie z każdym rokiem, jego promocja również. Zgodnie z raportami KRRiT każdego roku rośnie ilość reklam wspomnianych związków . Wzrasta także wartość rynku suplementacyjnego w Polsce. Większość z nas spotkała się z produktami charakteryzowanymi jako suplementy diety w prasie, mediach społecznościowych, a także na półkach sklepów z odżywkami i suplementami (i nie tylko) i w domowych apteczkach. Są to środki stosowane przez większość osób mające za zadanie poprawić jakość życia i usprawnić funkcjonowanie organizmu – witaminy, minerały, aminokwasy i inne.
Czym tak naprawdę są suplementy diety i odżywki?
Pamiętać należy, że suplement diety to termin charakteryzowany prawnie. W Ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia w definicji suplementu diety znajdziemy informacje na temat tego, że jest to środek stanowiący skoncentrowane źródło witamin, składników mineralnych i/lub innych związków o charakterze biologicznie aktywnym. Suplement diety musi charakteryzować się formą umożliwiającą dawkowanie, nie może być także podawany z naruszaniem powłok skórnych w praktyce odnosi się to do konieczności przyjmowania go drogą doustną. Warto wspomnieć, ze suplementy diety nie mogą charakteryzować się działalnością leczniczą, nie mogą także zaburzać podstawowych funkcji fizjologicznych organizmu – rozumieć należy to w ten sposób, że suplementy diety nie powinny nam szkodzić.
Czy każdy powinien przyjmować suplementy?
Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Jeśli spojrzeć przez pryzmat częstego przekazu marketingowego nakłaniającego do zakupu dziesiątek środków – wtedy oczywiście nie warto w ogóle rozważać takiego postępowania. Jeśli jednak przejrzymy realne rekomendacje oparte o dane naukowe, sporządzone przez ekspertów, zauważymy, że niemal każdy z nas powinien wspierać się suplementacją, a reprezentanci niektórych szczególnych grup tym bardziej nie powinni rozważać funkcjonowania bez suplementów diety.
Suplementem po który powinien sięgać każdy z nas jest kalcyferol, powszechnie znany jako witamina d. W rekomendacjach suplementacji witaminy D zaleca się by preferowaną formą był cholekalcyferol (d3). Zalecane ilości dla zdrowych dorosłych bez otyłości to 1000-2000 j.m./d. U osób otyłych dawkę należy podwoić. Suplementacja ta powinna przyjmowana być przez większość roku, z ewentualnym pominięciem miesięcy słonecznych (maj– wrzesień), pod warunkiem ekspozycji na słońce bez zastosowania silnych filtrów przeciwsłonecznych (np. podczas uprawiania sportu). Oferta rynku witaminy D jest bardzo bogata.
Grupy które obligatoryjnie powinny przyjmować suplementy diety to przede wszystkim weganie oraz kobiety w ciąży. U ciężarnych zaleca się suplementację kwasu foliowego, kwasu dokozaheksaenowego (DHA), wspomnianej już witaminy D i jodu. Weganie powinni szczególnie zadbać o preparaty z witaminą B12 – tegpo związku nie mogą oferować produkty roślinne.
Osobną grupę stanowią sportowcy, którzy stosują często tzw. suplementy ergogeniczne, często określane jako odżywki dla sportowców, mające za zadanie wspierać budowę formy sportowej i regenerację organizmu. Do dobrze udokumentowanych naukowo odżywek dla sportowców zalicza się: kreatynę, dwuwęglan sodu, beta-alaninę, glicerol, kofeinę oraz azotany, pochodzące zazwyczaj z soku z buraka. Niektóre stymulują przyrost masy mięśniowej, inne usprawniają efekty treningowe, jeszcze inne pozwalają wzmocnić wydolność.
