Już po raz dziesiąty do Tychów przyjechali specjaliści, aby poruszyć ważny społecznie problem. Podczas tegorocznego Zjazdu Profilaktycznego prelegenci mówili o wszelkich formach uzależnienia od substancji oraz od czynności. W ubiegłych latach poruszano tematykę przemocy czy roli mediów i komunikacji w rozwiązywaniu problemów społecznych.
Tegoroczne hasło przewodnie zjazdu to „Uzależnienia – czego jeszcze nie wiemy?”. Podczas zjazdu poruszane są m.in. problemy dotyczące dzieci z alkoholowym zespołem płodowym, współczesnej narkomanii czy uzależnienia behawioralnego. W wykładach udział biorą eksperci: Teresa Jadczak-Szumiło, Maria Banaszak, Magdalena Rowicka i Krzysztof Czub.
Spotkanie otworzył Maciej Gramatyka, zastępca prezydenta ds. społecznych. – Jesteśmy światkami ewolucji uzależnień. Oprócz tych najbardziej oczywistych, jak alkoholizm czy narkomania, niezwykle trudnym tematem staje się uzależnienie behawioralne, na przykład od hazardu, zakupów czy coraz częstsze wśród dzieci uzależnienie od komputera czy telefonu. Na młodych ludzi czyha w cyberprzestrzeni wiele niebezpieczeństw. Na dorosłych z resztą też. Dlatego tak ważne jest to, aby o tym mówić i mieć tego świadomość – powiedział Maciej Gramatyka podczas otwarcia.
Starasz się o dziecko? Nie pij
Psycholog dr Teresa Jadczak-Szumiło wyczerpująco omówiła temat zespołu FASD (Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych), czyli problemów jakie dotykają dzieci, których matki spożywały alkohol, będąc w ciąży. Wniosek jest bardzo prosty – już nawet najmniejsze ilości alkoholu spożytego w ciąży, może doprowadzić do zmian w ośrodkowym układzie nerwowym. Dr Jadczak-Szumiło stwierdziła, że 9 miesięcy bez alkoholu to często za mało, bowiem ekspozycja materiału genetycznego na alkohol powoduje modulację epigenetyczną. Innymi słowy pary,starające się o dziecko, powinny unikać alkoholu.
Cipacz, trampki i klony
Specjalistka Psychoterapii Uzależnień Maria Banaszak w dość swobodny i lekki sposób mówiła o sprawach niezwykle trudnych i ciężkich – uzależnieniu od narkotyków. Przestrzegała przed stereotypowym podejściem do narkomani, która wciąż kojarzona jest ze strzykawkami na dworcach. Narkotyki dziś zamawia się przez internet jak pizzę lub kupuje w aptece często bez recepty. Młodzież (to nie jest błąd w druku) pija środek do irygacji pochwy wymieszany ze spritem, zaś tak sporządzony drink nazywają „cipaczem”. „Trampki” to tramal (opioidowy lek przeciwbólowy) zaś „klony” to clonazepam (lek psychotropowy). Instrukcję, jak z leków sporządzić substancje odurzające, można bez problemów znaleźć w internecie. To jest rzeczywistość, a nie fantastyka. Maria Banaszak podsumowała to słowami – „Przykład idzie z góry, od rodziców. Narkomania i uzależnienia XXI mają bardzo subtelny wygląd, niewinny wręcz jak blister”.
Uzależnienie behawioralne i uzależnienie od czynności
Dwie kolejne prelekcje (Magdaleny Rowickiej i Krzysztofa Czuba) dotyczyły uzależnienia, którego wielokrotnie nie widać. Uzależnienie behawioralne czy też uzależnienie od czynności to nowa grupa uzależnień psychicznych. W tej grupie znajdują się doskonale już znane seksoholizm, pracoholizm, hazard czy uzależnienie od gier. Jednak najgroźniejszym wydaje się być uzależnienie od telefonu czy tak zwany scrolling. Jest to uzależnienie od przewijania treści w telefonie, na które uzależniony potrafi poświęcić kilka bezowocnych godzin dziennie. Istnieje też zjawisko zanurzania się w złych wiadomościach, od których trudno się oderwać. Ma nazwę doom-scrolling.
Uczestnicy X Zjazdu Profilaktycznego otrzymali informatory wydane przez Urząd Miasta Tychy (np. o uzależnieniach, seniorach czy osobach niepełnosprawnych) oraz liczne materiały pomocowe. Dodatkowo Wydział Spraw Społecznych i Zdrowia (organizator wydarzenia) zakupił blisko 300 książek Marii Banaszak „Hajland. Jak ćpają nasze dzieci”, które trafią do tyskich bibliotek i placówek oświaty.
