W piątek, 11 stycznia o godz. 13 w kościele pw. św. Marii Magdaleny zostanie odprawiona msza żałobna w intencji Marii Czyżewskiej. Msza rozpocznie uroczystości pogrzebowe.
Poprzednio w portalu:
5 stycznia zmarła Maria Czyżewska, architekt, projektantka wielu obiektów w Tychach.
Poniżej wspomnienie dr Marii Lipok- Bierwiaczonek, dyrektor Muzeum Miejskiego w Tychach.
Murka
Maria Czyżewska
1931 – 2013
W sobotę 5 stycznia zmarła Maria Czyżewska, Murka – tak przez całe życie nazywali ją bliscy, przyjaciele, współpracownicy. Murka to wileńskie zdrobnienie imienia Maria, po prostu wileńska Marysia.
Bo Murka urodziła się w Wilnie, w rodzinie Ostrowskich, 26 kwietnia 1931 roku. W 1945 roku, jako czternastolatka, zmuszona była opuścić rodzinne miasto – jej rodzina osiedliła się na Śląsku, w Prudniku. Tam chodziła do szkoły, uzyskała maturę. W 1949 roku rozpoczęła studia na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej. Ukończyła je w 1956 roku. Wcześniej, w 1955 roku, wzięła ślub z kolegą ze studiów Andrzejem Czyżewskim.
Pierwszą pracę podjęła w 1953 roku w Pracowniach Konserwacji Zabytków we Wrocławiu. Przełomowy w jej życiu zawodowym okazał się rok 1958. Właśnie wtedy wraz z mężem wygrała ogólnopolski konkurs architektoniczny na projekt kościoła w Nowych Tychach. Kościół według ich projektu – o prostej bryle i trzech wysokich, smukłych wieżach – miał powstać w rejonie obecnej ulicy Wejchertów na osiedlu F. Obiekt nie został jednak nigdy zrealizowany, ale wygrany konkurs przyniósł inne owoce. Właśnie wtedy, latem 1958 roku, parę młodych, obiecujących architektów zaprosili do Tychów Kazimierz Wejchert i Hanna Adamczewska, generalni projektanci budowanego nowego miasta. Zaproponowali Czyżewskim pracę w Miastoprojekcie Nowe Tychy. I tak Murka i Andrzej Czyżewscy związali się z Tychami.
Murka przepracowała w tyskim Miastoprojekcie 33 lata, aż do przejścia na emeryturę w 1991 roku. Zaprojektowała, samodzielnie lub w zespole z mężem, bardzo wiele obiektów – począwszy od pierwszego zrealizowanego w Tychach ich wspólnego projektu gmachu Technikum Budowlanego po liczne budynki mieszkalne. Była między innymi współautorką (z Andrzejem Ostrowskim i Kazimierzem Wejchertem) projektu osiedla K (Karolina), który uhonorowany został nagrodą ministra budownictwa w 1979 roku. Według jej projektu zbudowano charakterystyczny pawilon na osiedlu G, mieszczący na piętrze główną siedzibę Miejskiej Biblioteki Publicznej – obiekt zwracający uwagę zdyscyplinowaną formą prostej bryły wzbogaconej zewnętrznymi schodami z pylonem pokrytym piękną mozaiką. Wspólnie z mężem zaprojektowała kościół św. Jadwigi w Tychach. Można by długo wymieniać.
Murka była osobą bardzo lubianą w zespole Miastoprojektu – pracowitą, wymagającą wobec współpracowników, ale także sprawiedliwą, łagodzącą konflikty, pogodną i towarzyską. Łączyła ją (i jej męża) serdeczna przyjaźń z Hanną i Kazimierzem Wejchertami, wyjeżdżali wspólnie na górskie wyprawy, w tym na zimowe wędrówki na nartach. Na nartach jeździła z dużym upodobaniem.
Murka – dobry, piękny człowiek. Taką będziemy pamiętać.
Fot. Andrzej Czyżewski
